Kính chào Ông/Bà.

Vấn đề Ông/Bà phản ánh, UBND thị xã Hương Thủy kiểm tra và trả lời như sau:

Theo báo cáo của UBND xã Thủy Tân, tại đội 2, thôn Hòa Phong, xã Thủy Tân có 34 hộ nuôi cá lồng, với 208 lồng nuôi cá. Vào ngày 13/9/2019 đã xuất hiện cá chết hàng loạt của 31 hộ nuôi với số lượng lồng 188 lồng. Diện tích mỗi lồng từ 20- 30m2, thể tích nuôi là 40- 50m3/lồng. Số lượng cá nuôi mỗi lồng khoảng từ 500-700 con/lồng đối với cá thịt và 1000-1500 con/lồng đối với cá giống. Sản lượng khoảng 112 tấn cá, chủ yếu là cá Mè và ít cá Trắm cỏ. Trọng lượng cá chết bình quân/con từ -1,5- 2,5 kg đối với cá mè; từ 1- 1,5 kg đối với cá trắm, 100- 300g đối với cá giống.

Ngay khi được tin báo từ UBND xã Thủy Tân, phòng Kinh tế đã kết hợp Trung tâm DVNN thị xã và thông báo, mời Chi cục Thủy sản tỉnh, phòng Tài nguyên – Môi trường kết hợp với Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cùng đi kiểm tra thực tế hiện tượng cá chết. Tất cả các mẫu đo đều có hàm lượng oxi trong nước (DO) thấp < 04 mg/l, nhất là tầng giữa và tầng đáy. Ngoài thông số hàm lượng oxi sinh hóa (BOD5) quá thấp, các thông số đều nằm trong giới hạn cho phép so với Cột B1, quy chuẩn QCVN 08-MT:2015/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng nước mặt. Các ban ngành xác định cá chết không phát hiện dấu hiệu của bệnh nhiễm khuẩn, nguyên nhân cá nuôi lồng chết do thiếu oxi.

Nguyên nhân dẫn đến độ oxy trong nước bị thấp:

- Dòng chảy của sông Đại Giang thấp, suốt một thời gian dài chưa được nạo vét, khơi thông. Việc lưu lượng dòng chảy sông Đại Giang thấp dẫn đến khả năng tự làm sạch của dòng sông giảm mạnh, không cung cấp đủ oxi trong nước để đảm bảo cho hoạt động sống của các động vật thủy sinh.

- Sông Đại Giang không được nạo vét thường xuyên dẫn đến lượng trầm tích tích tụ lớn (đặc biệt do chất thải của việc nuôi cá nhiều năm không làm vệ sinh đáy sông), quá trình phân hủy yếm khí tại các lớp trầm tích đặc biệt là lúc thời tiết giao mùa có sự thay đổi đột ngột về vi khí hậu. Quá trình phân hủy yếm khí sẽ làm lượng Oxy xuống thấp và phát sinh các khí không tốt cho quá trình sinh trưởng của các động vật thủy sinh trong đó có cá tự nhiên và cá nuôi lồng.

- Mặc dù đã được phòng Kinh tế và UBND xã Thủy Tân nhiều lần tổ chức họp triển khai nhưng người dân không thực hiện Quyết định số 60/2016/QĐ-UBND ngày 30/8/2016 của UBND tỉnh về việc ban hành quy định về nuôi cá lồng, bè trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, vì vậy khoảng cách các lồng nuôi cá, khoảng cách giữa các hộ nuôi không đúng theo yêu cầu quy chuẩn kỹ thuật (QCVN 02-22:2015/BNNPTNT quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cơ sở nuôi cá lồng/bè nước ngọt- điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường); người dân sử dụng lưới quây lồng có mắt lưới nhỏ dấn đến dòng nước không lưu thông nên oxi khó hòa tan vào nước và làm giảm khả năng tự làm sạch của nguồn nước mặt tại khu vực nuôi cá lồng trên sông Đại Giang.

- Ngoài ra do nắng hạn nên mức nước ngoài sông Đại Giang thấp làm nước nội đồng chảy ra đem theo các chất gây ảnh hưởng môi trường, đặc biệt là hàm lượng oxy trong nước.

Ngay sau khi cá bị chết, phòng Kinh tế đã có Hướng dẫn số 184/HD-KT ngày 19/9/2019 về Giải pháp kỹ thuật nuôi cá lồng an toàn góp phần tránh hiện tượng cá chết đồng loạt để hướng dẫn cho người nuôi cá lồng, bè. Tuy nhiên, người dân vẫn không thực hiện cho nên đến sáng ngày 10/10/2019 lại xuất hiện cá chết hàng loạt với số lượng 9 lồng của 3 hộ nuôi với sản lượng khoảng 5.270kg.

Việc người chăn nuôi đề nghị “xin chính quyền xả nguồn nước về sông Đại Giang để chảy hết nước bẩn ở dòng sông” là không khả thi, vì:

1. Do nắng hạn kéo dài, nguồn nước dự trữ từ các hồ chứa không có nhiều.

2. Lượng nước để chảy về làm sạch sông Đại Giang là rất lớn và không đủ nhu cầu. Vì nếu để bảo đảm làm sạch hoặc thay nước ở sông Đại Giang thì cần phải đủ nước để làm sạch các cánh đồng lúa xung quang hai bên bờ sông với diện tích lên đến trên 10.000 ha.

3. Các nguyên nhân chính dẫn đến thiếu Oxy như đã nói trên chủ yếu do nuôi cá nhiều năm mà nền đáy dòng sông không được vệ sinh, nạo vét nên trầm tích tích tụ lớn, quá trình phân hủy yếm khí tạo nên thiếu Oxy trong nước; mật độ lồng nuôi, cá nuôi cao không bảo đảm quy định.

Vì vậy, việc đề nghị các ngành chức năng xả nước để cá khỏi chết là không có hiệu quả mà các hộ chăn nuôi cá lồng cần khẩn trương thực hiện ngay Hướng dẫn số 184/HD-KT ngày 19/9/2019 về Giải pháp kỹ thuật nuôi cá lồng an toàn góp phần tránh hiện tượng cá chết đồng loạt của phòng Kinh tế và thực hiện tốt Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 08/3/2019 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản về thực hiện đăng ký nuôi cá lồng bè và đối tượng thủy sản nuôi chủ lực theo quy định.

UBND Thị xã chân thành cảm ơn phản ánh của quý Ông/Bà và mong tiếp tục nhận được phản ánh trong thời gian tới.

Trân trọng.